Język Żeglarski - Komendy

Zapraszam Żeglarzy i Miłośników Żeglarstwa, 

Link do wybranych komend (pdf): (aktualizacja 06.09.2018)
https://drive.google.com/drive/folders/Komendy_żeglarskie

Przesyłam również wersję edytowalną do dowolnej edycji tylko prośba o zostawienie ostatniego komentarza, że wszelkie wskazówki należy przesyłać na adres mailowy: fajnezagle@gmail.com. Dzięki.

a Bełkot żeglarski poniżej ;) 

w tym poście:
1.                   Rodzaje komend

2.                   Ogólnie o budowie komend - gramatyka

3.                   Komendy:

·      Wychodzenie / wchodzenie do portu

·      Stawianie / zrzucanie żagli

·      W trakcie żeglugi – zwroty: sztag, rufa

·    Refowanie

Rodzaje komend

1)         Wychodzenie / wchodzenie do portu
2)         Stawianie / zrzucanie żagli
3)         W trakcie żeglugi – przy wykonywaniu zwrotów

4)         Manewr szkoleniowy „człowiek za burtą”

5)         Stawanie na kotwicy /odejście

6)         Wejście w dryf / wyjście z dryfu
7)         Odejście od kei  / Podejście do kei   /na silniku
8)         Odejście od boi  / Podejście do boi  /na żaglach

Gramatyka a komendy żeglarskie, czyli z czego zbudowana jest komenda.

Przede wszystkim z bezokoliczników – krótko zwięźle i na temat, czyli: 

1)      Sternik mówi komendę.

2)      Załoga odpowiada to samo co mówi sternik ze słowem „jest” na początku zdania

3)      Załoga po przygotowaniach (np. po rozbuchtowaniu liny) informuje sternika o gotowości do dalszych prac,  czyli używa słowa „klar” na końcu zdania

4)      Sternik w kolejnym kroku mówi załodze, skoro jesteście gotowi do wykonania zadania to proszę je wykonać /np.: oddaj, wybierz, góra, dół/

5)      Załoga informuje, że wszystko zostało wykonane bez zarzutu /np: oddana, wybrana, jest góra, jest dół/ 
6)      Sternik prosi o uporządkowanie lin /np.: klar cum, klar fałów /

I teraz na konkretach:

Ad.1  Wychodzenie z portu

Składowe:

Prace na cumie dziobowej, Prace na cumie rufowej, Prace na silniku lub pagajach, 
Prace na odbijaczach, Prace na sterze. Desant. 

Komentarz sternika: to wszystko mogą wykonać dwie osoby w sposób bezpieczny. 
Są śmiałkowie którzy w pojedynkę zdobywają akwen - również można, ale poco.....
dzielmy się przyjemnościami żeglarskimi :) 

Prace na cumie dziobowej:

Sternik (St)   – Przygotować cumę dziobową do oddania   

Załoga (Z)    – Jest przygotować cumę dziobową do oddania

(Z)                – Cuma dziobowa do oddania klar

(St)               – Cumę dziobową oddaj

(Z)                – Cuma dziobowa oddana

(St)               – Klar cumy dziobowej

(Z)                – Cuma sklarowana

(St)               – Dziękuje

Komentarz sternika: można zauważyć że dobrą praktyką przed wypłynięciem jest omówienie zasad bezpieczeństwa na łódce, omówienie manewru wychodzenia z portu, obstawienie załogi na stanowiskach - tak żeby każdy wiedział co kto robi i na koniec komenda "załoga na stanowiska" - można wypływać. 
Alternatywną komendą do "przygotować cumę dziobową do oddania" jest:
"przygotować cumę dziobową do oddania na biegowo",
wówczas sternik zabezpiecza się przed ewentualnymi zdarzeniami. Trzeba się liczyć, że  może paść komenda:
"dość luzuj cumę dziobową", albo nawet "cumę dziobową wybieraj"
np. gdy się okaże, że żeglarz z naprzeciwka również wychodzi z portu, cumy wszystkie pooddawał, i co gorsza silnik zgasł, i załoga dopiero przygotowuje pagaje...a łódka cały czas płynie.
Komendy "na biegowo" mogą wyglądać w ten sposób:

Sternik (St)   – Przygotować cumę dziobową do oddania na biegowo

Załoga (Z)    – Jest przygotować cumę dziobową do oddania na biegowo

(Z)                – Cuma dziobowa do oddania na biegowo klar

(St)               – Cumę dziobową luzuj
(Z)                – Jest cumę dziobową luzuj
(Z)                – Koniec cumy dziobowej   /dobrze mieć około 1m zapasu cumki przed oddaniem 

(St)               – Cumę dziobową oddaj

(Z)                – Cuma dziobowa oddana

(St)               – Klar cumy dziobowej

(Z)                – Cuma sklarowana

(St)               – Dziękuje

Prace na cumie rufowej:

Sternik (St)   – Przygotować cumę rufową do oddania

Załoga (Z)    – Jest przygotować cumę rufową do oddania

(Z)                – Cuma rufowa do oddania klar

(St)               – Cumę rufową oddaj

(Z)                – Cuma rufowa oddana

(St)               – Klar cumy rufowej

(Z)                – Cuma sklarowana

(St)               – Dziękuje

Prace na silniku (uruchomienie):

Sternik (St)   – Przygotować silnik do uruchomienia

Załoga (Z)    – Jest przygotować silnik do uruchomienia

(Z)                – Silnik do uruchomienia  klar

(St)               – Silnik uruchom  

Komentarz sternika: w zależności jak dużą jednostką płyniemy i jak dużą liczebnie załogą dysponujemy możemy mieć osobę na silniku lub nie....albo co jest często praktykowane - sternik obsługuje silnik i ster 

Prace na silniku (odstawienie):

Sternik (St)   – Przygotować silnik do odstawienia

Załoga (Z)    – Jest przygotować silnik do odstawienia

(Z)                – Silnik do odstawienia  klar

(St)               – Silnik odstaw

W czasie płynięcia na silniku, komendy:

Cała naprzód,

Pół naprzód,

Wolna naprzód,  

Komentarz sternika: nie używajmy słowa „mała naprzód” ,jak jest głośno może osoba pracująca przy silniku sternika nie dosłyszeć i zamiast „mała naprzód” usłyszy „cała naprzód” – tragedia gotowa. Używajmy „wolna naprzód” i "cała naprzód".

Prace na pagajach:

Sternik (St)   – Przygotować pagaje

Załoga (Z)    – Jest przygotować pagaje

(Z)                – Pagaje przygotowane

(St)               – Pagaje chwyć

(St)            – Obie wolna naprzód /albo prawa wolna naprzód lub lewa wolna wstecz, wszystko w zależności od okoliczności

Inne:

(St)               – Pagaje           /pagaje są w wodzie,  hamują, nie pracują ani wprzód ani wstecz

(St)               – Pagaje basta  /pagaje nie pracują, wyciągamy z wody

(St)               – Pagaje złóż   /odkładamy na miejsce

Prace na odbijaczach:

Sternik (St)   – Przygotować odbijacze

Załoga (Z)    – Jest przygotować odbijacze

(St)               – Odbijacze na lewą i prawą burtę
(St)               – Chroń burty

a po wypłynięciu
(St)               – Klar odbijaczy

Prace na sterze: 

Sternik (St)   – Ster zero
Załoga (Z)    – Jest ster zero

(St)               – Ster lekko lewo  /lub prawo - wedle potrzeby
(Z)                – Jest ster lekko lewo  /lub jest ster lekko prawo
(St)               – Ster lewo
(Z)                – Jest ster lewo
(St)              – Sternik tak trzymaj
Komentarz sternika:  w komendzie: "sternik tak trzymaj" - sternik to załogant przy sterze, pełniący kluczową funkcję. a Sternik (St) to kapitan żaglówki (inaczej kierownik jachtu).
Odnośnie samej komendy "sternik tak trzymaj" oznacza: sternik obiera punkt na horyzoncie
i się go trzyma wprowadzając lekkie korekty na sterze bez komendy.
Dodam jeszcze, że komendy na ster są stosowane na egzaminie na patent sternika, czyli sternik do niczego się nie dotyka, Załoga obsługuje wszystko. 

Załogant jako desant:

Sternik (St)  – Wyznaczenie desantu i omówienie manewru cumowania do kei 
(St)               – Załoga na stanowiska
(Z)                – Jest załoga na stanowiska
(St)               – Desant melduj o odległości od kei
(Z)                – Jest melduj o odległości od kei 

(Z)                – 3 metry od kei
(Z)                – Odległość desantowa /odległość kroka do kei, nie skaczemy
(St)               – Desant na keję
(Z)                – Jest desant na keję
(St)               – Desant chroń dziób 

Komentarz sternika: pośpiech nie jest wskazany 

Ad.2 Stawianie Żagli

Składowe:

Stajemy w linii wiatru, stawiamy grota, stawiamy foka, odpadamy na kurs,

Prace na grocie (przy stawianiu):

Sternik (St)   – Przygotować grota do stawiania    

Załoga (Z)    – Jest przygotować grota do stawiania

(Z)                – Grot do stawiania klar

(St)               – Grot góra   /lub grota staw        

(Z)                – Jest grot góra  /lub jest grota staw

(Z)                – Fał grota obłożony

(St)               – Klar fału

Prace na grocie (przy zrzucaniu):

Sternik (St)   – Przygotować grota do zrzucenia    

Załoga (Z)    – Jest przygotować grota do zrzucenia    

(Z)                – Grot do zrzucenia klar

(St)               – Grot dół   /lub grot precz        

(Z)                – Jest grot dół  /lub jest grot precz

(St)               – Klar foka i fału

Ad.3 W trakcie żeglugi – zwroty

Składowe:

Zwrot przez sztag, zwrot przez rufę

Zwrot przez sztag (np. płyniemy bajdewindem prawego halsu robimy zwrot, płyniemy bajdewindem lewego halsu)

Sternik (St)   – Lewy foka szot luz          

Załoga (Z)    – Jest lewy foka szot luz    

(St)               – Prawy foka szot wybieraj           

(Z)                – Jest prawy foka szot wybieraj    

Komentarz sternika: na co dzień nie szkoleniowo używamy z załogą skrótów w stylu:
lewy luz
jest lewy luz
prawy wybieraj
jest prawy wybieraj

Zwrot przez rufę (np. płyniemy baksztagiem prawego halsu robimy zwrot, płyniemy baksztagiem lewego halsu)

Sternik (St)   – prawy foka szot wybieraj

Załoga (Z)    – Jest prawy foka szot wybieraj

(St)               – lewy foka szot luzuj

(Z)                – Jest lewy foka szot luzuj

Komentarz sternika: przy rufie najpierw wybieramy, później luzujemy, żeby wykluczyć zagrożenie owinięcia foka wokół sztagu.

Nota Żeglarza:

Czy żeglarze mówią piękną polszczyzną – tego nie wiem...

Ale jak się spotka kilka osób na żaglówce to przydałoby się wyjść z tego portu, postawić żagle, no i pływać.

A im dłużej załoga ze sobą pływa to komendy coraz bardziej się upraszczają, zaczynamy wydawać je w formie coraz bardziej grzecznościowej….. nie jest to złe… w końcu z Żagli trzeba przyjemność czerpać…. ale o jednym należy pamiętać, komendy wszem i wobec zapisywane są w bezokoliczniku, i czasami można poczuć się jak w wojsku, w szczególności w sytuacji jak wiatr się wzmaga, coraz większe przechyły się pojawiają....i trzeba działać. 

Przykładowo refowanie:

Sternik (St) – Przygotować Grot do refowania

Załoga (Z) – Jest przygotować Grot to refowania

(Z)  – Grot do refowania klar

(St) – Grot dół (łódka stoi w linii wiatru)

(Z)  – Jest grot dół

(St) – Zarefować grota

(Z)  – Jest zarefować grota (załoga przystępuje do prac przy  grocie)

(Z)  – Grot zarefowany

(St) – Przygotować grot do stawienia

(Z)  – Grot do stawienia klar

(St) – Grota staw

(Z)  – Jest Grota staw

(Z)  – Fał grota obłożony

(St) – klar fałów

(Z)  – jest klar fałów

(St) – Dziękuje

Wypływamy :)